Ranouncle(-di-fueio-d'àpi)
Ranunculus sceleratus
Ranunculaceae
Àutri noum : Renouncle, Jaunoun.
Nom en français : Renoncule scélérate.
Descripcioun :Planto annalo que pau faire mai de 50 cm d'aut, de canau e di relarg umide. Si cambo soun bèn drecho e si fueio lusènto ; douno de pichòti flour jauno emé de gros carpello que fan uno gibo sus le dessubre. Li fueio soun de dos meno diferènto ; aquésti d'en bas soun un pau roundo e dounon d'èr à-n-aquéli de l'àpi, au contro de li d'en aut que soun coumpausado de tres partido lineàri.
Usanço :Aquéu ranouncle, coume proun, es uno planto empouisounanto. Brulo la pèu e avisas-vous de lou pas manja qu'èi forço marrit pèr lou vèntre e li ren. Parèis que de lou manja fai veni un sourrire embefia.
Port : Erbo
Taio : 10 à 100 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Ranunculus
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,6 à 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco :
Abriéu à setèmbre
Liò : Palun
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Ranunculus sceleratus L., 1753
Pastenargo
Daucus carota subsp. sativus
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Garroto, Pastanargo, Pastounargo, Pastenaio.
Noms en français : Carotte cultivée, Carotte.
Descripcioun :Cadun counèis la pastenargo o garroto cultivado emé sa racino coulourido (subsp. sativus). Nous vèn d'Afganistan. Se recounèis tambèn à si brout souvènt redoun e pas plat e à si fueio basalo bèn drecho. S'escapo raramen di culturo.
Usanço :Avès tóuti manja de pastenargo ! Pamens se saup mens que touto la planto èi manjadisso. Li fueio en rouseto soun goustouso, èron manjado à passa tèms au nostre. Li jòuini cambo podon èstre alestido cruso o cuecho autambèn li flour. Poudèn peréu acampa li fru, sènton bon e servon de sabourun. La pastenargo èi vertuouso contro li mau de vèntre e tambèn pèr assana li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,2 à 1 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Daucus
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Afganistan
Ref. sc. : Daucus carota subsp. sativus (Hoffm.) Schübler & G.Martens, 1834